MC DONNELL-DOUGLAS F-4E/RF-4E “PHANTOM-II”F-4E 2020 “TERMİNATOR”

Türk Hava Kuvvetleri 1970’li yıllarda önemli “Phantom” kullanıcılarından biri olmuştur. THvKK’lığı bir kısmı yeni sipariş, bir kısmı da diğer NATO ülkelerinden transfer olarak toplam 236 “Phantom”a sahip olmuştur, Bunlardan 182’si F-4E’dir

Yunanistan’ın F-4’ler satın almak temayülünde olması neticesinde Türk Hükümeti de harekete geçmiş, 1972’de TBMM’de kabul edilen 1601 sayılı yasa ile FMS (Foreign Military Sales-Yabancı Askeri Satışlar) çerçevesinde “Peace Diamond I” projesi ile 40 adet F-4E/RF-4E satın almayı kararlaştırmıştır.

“Phantom” eğitimi görmek üzere 8’i pilot, 4’ü SSO subayı, 2’si bakım, 1’i elektronik subayı ve 86’sı çeşitli branşlardan oluşan astsubay olmak üzere toplam 101 kişilik kafile iki grup halinde ABD’ye gitmiştir. İlk kafile 13.10.1973’de, ikinci kafile ise 03.07.1974’de hareket etmiştir. 15.08.1974’de de 1. Ana Jet Üs (Eskişehir)’de bir yurtiçi eğitim merkezi kurulmuş ve faaliyete başlamıştır.

İlk iki “Phantom” (seri no. 73-1016 ve 73-1017) USAF pilotları tarafından 30.08.1974 tarihinde 1. Ana Jet Üs’se getirilmiştir. F-4E’lerin gelişi ile birlikte yeni bir subay sınıfa ihtiyaç duyulmuştur. Başlangıçta Sistem Silah Operatörü “SSO” daha sonraları Sistem Silah Subayı “SSS” olarak adlandırılan bu subayların yetiştirilmesi için 113. Filo ve Şimşek Kıt’a bünyesinde yetiştirme programı uygulanmış, Şimşek Kıt’a 1977’de lağvedildikten sonra bu görev Malatya-Erhaç’taki 7. Ana Jet Üs bünyesinde bulunan 171. Filo’ya devredilmiştir. Bu görev şu anda Konya’daki 3. Ana Jet Üs bünyesinde bulunan 131. Filo tarafından yerine getirilmektedir.

Kıbrıs Barış Harekatı nedeniyle ABD ambargo uygulamaya başlayınca 1974’de gelen uçak sayısı 8 adet F-4E ile sınırlı kalmıştır. Bunlardan dördü 112. Filo’ya, diğer dördü de 113. Filo’ya teslim edilmiştir. 8 Ocak 1975’ten itibaren teslimata tekrar başlanmış, gelen “Phantom”lar 6. Ana Jet Üs’deki 161. Filo’ya tahsis edilmiştir. Ancak bu filonun bilahare F-16C’lerle donatılması üzerine “Phantom”lar, F-5A’ların yerini almak üzere 7. Ana Jet Üs’deki 171. ve 172. Filo’lara devredilmiştir.

1977 yılında “Peace Diamond II” dahilinde, 32 adet F-4E ve RF-4E’yi kapsayan ikinci bir sipariş açılmıştır. Bu partide gelen uçaklar 1. Ana Jet Üssü’nde bulunan 111. , 112. ve 113. Filo’ları donatmak ve mevcut F-100’leri değiştirmek üzere kullanılmıştır. RF-4E’lerin tamamı 113. Filo’ya RF-84F’lerin yerini almak üzere verilmiştir.

“Peace Diamond III” kapsamında 16 USAF F-4E “Phantom”u 1981 Haziran’ından itibaren teslim alınmış, bu uçaklar yeni kurulan 172 Filo’nun donatılması için kullanılmıştır. 1984 ortalarında da “Peace Diamond IV” çerçevesinde USAF’dan 14 adet F-4E daha gelmiş ve bu uçaklar yedek olarak çeşitli “Phantom” filolarına dağıtılmıştır.

USAF’tan emekliye ayrılan 40 adet F-4E de “Peace Diamond V” Haziran-Kasım 1987 arasında THvKv’lerine teslim edilmiştir. Bu uçakların bir kısmı Konya’daki 3. Ana Jet Üs’deki 131. ve 132. Filo’lardaki F-100D’lerin değiştirilmesi için kullanılmış bakiye de diğer filolara yedek olarak dağıtılmıştır.

Türkiye’nin Körfez Savaşı’nda ABD’yi desteklemesi neticesi Türk Hava Kuvvetleri’ne “Peace Diamond VI” dahilinde USAF’dan çıkmış 40 “Phantom” daha verilmiştir. Bu uçakların sevkiyatı 25 Mart 1991’de başlamış ve 112. ile 172. Filo’nun yeniden teçhizi için kullanılmıştır. 1992 – 1994 arasında da Luftwaffe’den emekliye ayrılan 32 adet RF-4E Türkiye’ye hibe edilmiş ve bu uçaklar da 113. Filo’ya tahsis edilmiştir. Aynı şekilde 173. Filo da bu uçaklarla donatılmış, filoda mevcut F-4E’ler de 172. Filo’ya transfer edilmiştir. 172. Filo’daki F-4E’ler de 171. Filo’ya transfer edilmiştir. Bunun neticesi 171. Filo kara taarruz, 172. Filo önleme ve 173. Filo da foto-keşif görevlerini üstlenmiştir.

RF-4E, F-4E’nin foto-keşif görevi yapabilen varyasyonudur. 1978’den itibaren Türk Hava Kuvvetleri’nin en önemli keşif unsurlarından biri olmuştur. THvKv’leri bir kısmı yeni sipariş, bir kısmı da diğer NATO ülkelerinden transfer olarak toplam 236 F-4E ve RF-4E’ye sahip olmuştur. Bunlardan 54’ü RF-4E’dir.

Luftwaffe’den emekliye ayrılan 46 adet RF-4E Türkiye’ye Alman kredisi ile verilmiş, 1992 – 1994 arasında teslim edilmiştir. Bu uçaklar 113. Filo ile 173. Filo’ya teslim edilmiştir. 173. Filo’da mevcut F-4E’ler de 172. Filo’ya transfer edilmiştir.

5000’inci F-4E “Phantom” 77-0290 seri numarası ile şu anda 112. Filo’da görev yapmaktadır.

Türk Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan 54 adet F-4E’yi modernize etmek ve ömürlerini uzatmak için iki firmadan teklif aldı. Bu firmalardan biri Luftwaffe F-4F ICE geliştirme programını gerçekleştiren Daimler Benz Aerospace ile İsrael Aircraft Industries IAI idi. 600 milyon ABD Dolarlık kontrat IAI’ye verildi. Kontrat gereğince ilk 26 uçağın geliştirilmesi İsrail’de, bakiye 28’inin ise Türkiye’de yapılması kabul edilmişti. Türkiye’de yapılacak işlemler için her türlü kit IMI tarafından temin edilecekti.

İlk iki uçak (73-1025 ve 73-1032) 27 Şubat 1997’de İsrail’e götürülmüştür. İlk uçağın (73-1032) geliştirilme ve ömür uzatma işlemleri tamamlanarak 11 Şubat 1999’da ilk tecrübe uçuşunu gerçekleştirmişdir. İlk teslimatlar 27 Ocak 2000’de yapılmıştır ve geliştirme-ömür uzatma işlemleri 2003 yılına kadar sürecektir.

F-4E/2020’lere ilk önerilen Norden APG-76 radarı yerine Lavi için geliştirilen Elta Electronics firmasına ait ELO/M-2032 takılmıştır. Kaiser/E1-OP geniş açılı HUD ve pilot için HOTAS da yapılan yeniliklerden bazılarıdır. Astronotik hava data bilgisayarı, Elsra SPS-100 ve Elta pasif/aktif elektronik savaş sistemleri ile GPS INS sistemleri de monte edilmiştir.

Gövdede yapılan temel değişiklikler ise malzeme yorulmasına karşı yapısal elemanların güçlendirilmesi, kabloların tümünün yenilenmesidir.

Bu değişiklikler ile uçağın ömrü 2020 yılına kadar uzatılmaktadır. İlk gelen “terminator”lar 1. Ana Jet Üssü’ndeki 111. Filo’ya tahsis edilmiştir.

Crew/mürettebat: 2, engines/motorlar: 2 x General Electric J-79-GE-15, thrust/itiş gücü: 75.46 kN/ea. , Wingspan/kanat açıklığı: 11,68m. Length/boyu: 17,71m. Height/yükseklik: 4,99m. Max take-off weight/azami kalkış ağırlığı: 26,886kg. Max speed/azami hız: 2,310km/h. Cruising speed/seyir hızı: 974km/h. Range/menzil: 2,888km. Ceiling/tavanı: 18,100m. Armament/silah donanımı: Up to 7,230kg of externally carried nuclear or conventional bombs, rockets, missiles, or 20mm cannon pods in various combinations including 4 x AIM-9 “Sidewinder” & 4 x AIM-7 “Sparrow” AA missiles/ 7,230kg’a kadar nükleer, konvansiyonel bombalar, roketler ve 20mm top podu dahil değişik kombinasyonlar(4 x AIM-9 “Sidewinder” ve 4 x AIM-7 “Sparrow” AA güdümlü füze dahil).

KIBRIS BARIŞ HAREKATINDA DOST VE MÜTTEFİK AMERİKA

20 Temmuz 1974 sabahı Türk ordusunun Kıbrıs’a yönelik, havadan indirme ve denizden çıkarması ile başlayan “BİRİNCİ KIBRIS BARIŞ HAREKATI” esnasında harekata; Antalya’ya intikal ettirilen  F-104 filosu da katılmıştır.

İzmir’in  Çiğli Hava Üssü Nato emrine verilmiştir ve Adana-İncirlik gibi Amerikalıların kontrolündedir. Harekata katılan F-104 ler ve dönemin savaş uçakları, uçuş esnasında pilotların emniyeti için sıvı oksijene ihtiyaç duymaktadırlar ve Türkiye’nin çalışan iki oksijen Jeneratöründen (oksijen üreten aygıt) birisi Çiğli’de diğeri de İncirliktedir.

Amerikalılar Çiğil’ye yerleşmeden önce Çiğlide küçük bir oksijen kompresörü bulunmaktadır, filonun ihtiyacı olan oksijen küçük hacimde de olsa sorunsuz üretilmektedir, ancak Amerikalılar geldiğinde cihazı çağdışı bularak devre dışı bırakmışlar, yerine Amerika’dan getirdikleri ve ihtiyacımız olduğunda bizden esirgedikler oksijen jeneratörünü kurmuşlardır. Kıbrıs Barış Harekatı ile birlikte müttefikimiz Amerika cayırtıyı koparmış ve ikinci bir Nato ülkesine Amerikan teçhizatının kullanmasını engellemeye başlamıştır. Türk toprağı ve Türk üssündeki oksijen üretme tesisi de Türklere yasaklanmıştır.

Kıbrıs Barış Harekatına hava desteği veren F-104 ler oksijen yokluğundan kalkamaz duruma gelmişlerdir. O günlerde İzmir sivil  havaalanı da Çiğli hava üssü içerisindedir ve oksijen problemi duyulmuştur, ilk etapta Türk Hava Yolları gerekli oksijeni sağlar. Sivil Petrol Ofisi Hava İkmal Bölümü müdür yardımcısı Necmi Alkaya, emekli hava astsubayı'dır, emekli olmadan önce birkaç kez devre dışı bırakılan kompresörün bakımın yapmıştır ve cihazı tanımaktadır.  

Necmi bey üssün Türk komutanına başvurarak, yanına aldığı iki genç Türk Hava Yolları uçak teknisyeni ve İzmir Karabağlar semtinde Hepkorucu isimli atölyenin ürettiği yeni pistonlarla, 5-6 yıldır çalışmayan ve atıl hale gelmiş kompresörü, Amerikalıların hayretli bakışları altında, iki gün içerisinde oksijen üretir hale getirir. 

Ayni günlerde Libya Lideri Kaddafi’de müttefikimiz Amerika’nın, Yunan aşkı ile bizden esirgediği; ihtiyacımız olan uçak parçalarını bize sağlamakta idi.

ÜSTEĞMEN GAZALİ PETEK “DÜNYA EN BÜYÜK BAYRAKLA ATLAMA” REKORU

16 Aralık 2005 günü; Kayseri 1nci Komando Tugay Komutanlığı'nda görevli Üsteğmen Gazali Petek, 3000 metre yükseklikteki   uçaktan paraşütle atladıktan sonra, 1700 metrede;  18,6 metre eninde ve 28,5 metre uzunluğundaki hafif, dayanıklı ve hava geçirgen özel kumaştan imal edilen 513 metrekare büyüklüğündeki Türk Bayrağı’nı açarak Hakan Zengin’in 433 metrekarelik “Dünya En Büyük Bayrakla Atlama” rekorunu kırdı.

30 EYLÜL 1930 Göztepe'den-Yeşilköy'e ilk uçuş.

İlk sivil tayyarecilerimizden Vecihi  Hürkuş, kendi yaptığı tayyaresiyle Göztepe'den Yeşilköy'e uçtu.

İLK KADIN JET PİLOTUMUZ LEMAN BOZKURT ALTINÇEKİÇ

1933 yılında Sarıkamış'ta doğan Leman Bozkurt, liseyi bitirdiği yıl Türkkuşu İnönü tesislerinde planör eğitimi aldı. Hemen ardından Türkkuşu Motorlu Okulu'na öğretmen adayı olarak katıldı. 1954 yılında silahlı kuvvetlere bayanların da alınmasıyla ilgili karar çıkınca İzmir Hava Harp Okulu'na başvurdu ve Ekim 1955'te burada eğitime başladı. Pervaneli uçaklarla eğitimini tamamlayarak 30 Ağustos 1957 tarihinde mezun oldu. Ağustos 1958'de Eskişehir'deki jet eğitim filosuna katıldı ve kısa bir sürede eğitimini başarıyla tamamladı.

1 Kasım 1958 tarihinde jet pilotu brövesini takan Leman Bozkurt, 9 yıl süreyle F-84 ve T-33 jet uçaklarında uçtu. Daha sonraki yıllarda hava kuvvetlerimizin karargah hizmetlerinde çalıştı. Personel Plan Şube Müdürü ve Merkez Şube Müdürü olarak görev yapan Leman Bozkurt ALTINÇEKİÇ, kıdemli albay olarak hava kuvvetlerimizden emekli oldu.

Ay-yıldızlı bayrağımızı göklerde taşıyan ilk bayan jet pilotumuz Leman Bozkurt ALTINÇEKİÇ, aynı zamanda NATO hava kuvvetlerinin de ilk ve uzun yıllar boyunca da tek bayan jet pilotu olmuştur.

Leman BOZKURT ALTINÇEKİÇ 4 Mayıs 2001 de İzmir de vefat etmiştir.

5-6 HAZİRAN 2011; TÜRK HAVA KUVVETLERİ 100.KURULUŞ YIL DÖNÜMÜ İZMİR KUTLAMALARI

FOTOĞRAFLAR SEÇİL PÜSKÜLCÜ-YUNUS EMRE PÜSKÜLCÜ

HÜRKUŞ

 

2006'da kavramsal tasarımı onaylanarak TAI tarafından üretim süreci başlatılan ve Türkiye'nin ilk özgün ürünü olarak nitelendirilen “Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı” “HÜRKUŞ” 7yıllık tasarım, üretim ve deneme sonrası nihayet semalarımızda.

Vecihi HÜRKUŞ’a izafeten “HÜRKUŞ”  adı verilen “Türk Başlangıç ve Temel Eğitim Uçağı”; gece ve gündüz görev yapabilme kabiliyeti ile öğretmen ve öğrenci pilotun arka arkaya oturduğu, tek turboprop motorlu bir konfigürasyona sahiptir. Uçak ayrıca, genel kullanım, aletli uçuş, seyrüsefer ve formasyon eğitim aşamalarını gerçekleştirebilme özelliklerini de taşımaktır. HÜRKUŞ, standart uçak sistemlerinin yanı sıra, kabin basınçlandırma, fırlatma sistemi, uçak üzeri oksijen üretimi sistemine (OBOGS) de sahip bulunmaktadır.

TEKNİK ÖZELLİKLER:

Maksimum seyir hızı 574 km/saat

Maksimum tırmanma hızı 4.370 ft/dakika (22 m/s)

Azami servis irtifası 34.700 ft (10577 m)

Havada kalma süresi 4 saat 15 dakika

Maksimum menzil 1478 kilometre

Kalkış mesafesi 489 metre

İniş mesafesi 593 metre

CESSNA T-41 “MESCALERO”

Cessna Corp. Tarafından üretilen T-41 üstten kanatlı kısa menzilli bir eğitim uçağıdır. T-41A Cessna 172’nin askeri versiyonudur. Pilot adaylarının uçuşa alıştırılmaları için kullanılmıştır. T-41’deki avionikler ve diğer ekipmanlar askeri görevlerde kullanılanlarla uyum içindeydiler. T-41A  USAF Hava Eğitim Birliği’nde pilot adaylarının lisans eğitimlerine başlamadan önceki temel eğitim için kullanılmıştır. 1964’de 170 adet T-41A sipariş edilmiş bunu 1967’de 34 adet takip etmiştir. 1965 Ağustos’undan itibaren T-41A’lar pilotlar için gerekli 30 saatlik ilk temel uçuşu gerçekleştirmişlerdir.

T-41’ler Gaziemir’de kurulmakta olan temel eğitim filosu için 1972’de alınmıştır. 1974’de adı 123.Filo olarak değiştirilen ünite T-34’lerle beraber subay adaylarına temel uçuş kursları vermiştir. 1992’de SF-260’ların hizmete girmesiyle elde kalan T-41’ler Hava Harp Okulu’nun Yalova’daki tesislerine teslim edilmiştir.

Mürettebat: 2, 

Motor: 1 x Continental 10-360-D pistonlu motor/reciprocating engine, 

Motor gücü: 210 HP, 

Kanat açıklığı: 10.67m,

Uzunluk: 8.03m, 

Yükseklik: 2.72m, 

Boş ağırlığı: 995kg, 

Azami kalkış ağırlığı: 1153kg, 

Azami hızı: 305 km/h, 

Azami menzil: 495km, 

Tavan:5900m, 

Yükü: 2 yolcu ve 475 kg kargo 

C-160D “TRANSALL”

Transall Fransız Aerospatiale ve Alman MBB firmaları tarafından müştereken üretilmiştir. İlk C-160 uçuşu 1963’de olmuştur. Üretim 1972’de sona ermiştir ancak Fransa’da 1977 yılında C-160’ların imalatı tekrar başlatılmıştır.

C-160 Transall’lar Fransa, Almanya, Türkiye ve Güney Afrika Birliği tarafından kullanılmaktadır. Kargo ve askeri birlik taşıma yeteneklerine ilaveten paraşütçü uygulamaları için son derce elverişli olduklarını Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kıbrıs Barış Harekatı’nda ispatlamışlardır.

20 adet Transall C-160D milli bütçeden sağlanan kaynaklarla Almanya’dan satın alınmıştır. İlk iki uçak Haziran 1971’de gelmiş, bakiye de aynı ay içinde tamamlanmıştır. Gelen uçaklar Kayseri-Erkilet’deki 225.Filo’ya tahsis edilmiştir (Bu filonun adı bilahare 221. olarak değiştirilmiştir).Bir adedi yerdeyken yanarak tahrip olmuştur. Şu anda 19 adedi faal durumdadır.

Mürettebat: 4,

Motorlar: 2 x turbo-prop MAN/Rolls Royce Tyne RTy 20 turboprop,

Motor gücü: 4485kW,

Kanat açıklığı: 40.0m,

Uzunluk: 32.1m,

Yükseklik: 11.7m,

Kanat alanı: 160.0m2,

Kalkış ağırlığı: 44.200-49.100kg,

Boş ağırlğı: 27.113kg,

Azami hız: 535km/h,

Seyir hız: 495km/h,

Tavan: 8500m,

Azami yükle menzil: 4850km

Yük: 93 yolcu veya 62 sedyeli veya 61 paraşütçü

CONVAİR F-102A/TF-102A "DELTA DAGGER"

ABD'li Uçak ÜRETİCİSİ General Dynamics-Convair ürünü Olan F-102A ve TF-102A'lar 1968 yılında filomuza katılmaya başladı, toplamı 20 adet olan bu uçaklar, 1979 yılında devre dışı bırakıldılar. 

Mürettebat: 1,

Motor: Pratt & Whitney J57-P-23 turbojet,

İtiş gücü: 4.610kg (45.28kN),

Afterburner ile  İtiş Gücü: 7.232kg (71.02kN),

Kanat Açıklığı: 11.59m,

Uzunluk: 20.78m,

Yükseklik: 6,52 m,

Kanat Alanı: 64.23 m 2 ,

Azami Hız: 1.361 km / s (Mach 1.25),

Tavan: 15.750m,

Azami menzil / max aralık ile: 2230km, boş ağırlık ile: 8746 kg,

Azami Kaļķış Ağırlığı: 11072 kg,

Silah Donanımı: Gövde içi yuvalarda Azami 6 adet güdümlü AA füze / kapalı panelde 6 güdümlü AA füze (3 x Hughes AIM-4A VEYA / veya AIM-4E radar yarı-homing, 3 x Hughes AIM-4C VEYA / veya destek AIM-4F kızılötesi)

NORTHROP F-5A/B, RF-5A, CANADAİR NF-5A/B,“FREEDOM FİGHTER”

Northrop firması tarafından tasarlanan ve üretilen F-5, 1965 yılından itibaren Türk Hava Kuvvetleri envanterine girmeye başlayarak filolarda sayısı 118 e ulaştı. Halen filolarda aktif olarak görev yapan bu uçaklar; TÜRK YILDIZLARI Filosunda da görev yapmaktadır.

Mürettebat: 1,

Motorlar: 2 x General Electric J-85,

Motor Gücü: 18,11kN,

Kanat Açıklığı: 7,85m.

Kanat Boyu: 14,34m.

Yüksekliği: 4.10m.

Kalkış Ağırlığı: 9,300kg,

Azami Hızı: 1,526km/h.

Seyir hızı: 950km/h.

Menzili: 1,815km

Tavanı: 15,400m.

Silah donanımı:  2 x 20mm Makinalı Tüfek, 2500kg Roket veya Bomba,  gövde ve kanat altında 2500kg roket, füze ve bomba yükü  

LOCKHEED C-130E/B “HERCULES”

C-130 “Hercules” Lockheed tarafından üretilerek, ilk uçuşunu 23 Ağustos 1954 tarihinde gerçekleştirdi. 1964 yılından itibaren Türk Hava Kuvvetleri envanterine girmeye başlayarak 14 uçağa ulaşmış, günümüzde ise 6 adet faal olarak göreve devam etmektedir.

Mürettebat: 4-5, 
Yolcu: 92, 
Motorlar: 4 x Allison T-56-A-15 turboprop, 
Motor Gücü: 3085kW, 
Kanat Açıklığı: 40.4m, 
Uzunluk: 29.8m, 
Yükseklik: 11.7m, 
Kanat Alanı: 162.1m2, 
Kalkış Ağırlığı: 79,380kg, 
Boş Ağırlığı: 32,800kg, 
Azami Hızı: 587km/h, 
Uçuş Tavanı: 6900m, 
Menzili: 7900km, 
Silah Donanımı: Yok

DOUGLAS C-54 “SKYMASTER”

C-54 “Skymaster” sivil havayolu uçağı olan DC-4’ün prototipi esas alınarak Douglas tarafından 1942 yılında tasarlanarak üretilmiştir. 1959 yılında uzun menzil nakliye görevi görmek üzere iki adet C-54 Türk Hava Kuvvetlerine katılmış,  1973 yılında ise hizmet dışı kalmıştır.

Mürettebat: 4,

Motorlar: 4 x Pratt & Whitney R-2000-7 radial piston,

Motor Gücü:4 x 1350 HP,

Kanat Açıklığı: 35.81 m,

Uzunluk: 28.63 m,

Yükseklik: 8.39 m,

Kanat Alanı: 135.91 m2,

Boş Ağırlık: 17,237 kg,

Azami Kalkış Ağırlığı:33,112 kg,

Azami Hız: 441 km/h,

Seyir Hızı: 385 km/h,

Menzil: 6276 km,

Uçuş Tavanı: 6705 m.

Silah Donanımı: Yok

VİCKERS "VİSCOUNT"

İngiliz Vickers yapımı "Viscount" lar 1.958 yılında THY'na katılmış, 1971 yılında 3 tanesi Türk Hava Kuvvetlerine devredilmiştir. 1981 yılında uçaklardan ikisi İngiltere'de yenilenerek 1993 yılına kadar görevde kalmıştır.

Mürettebat: 3,

Motorlar: 4 x Rolls Royce Dart-3 Mk.510 turboprop,

Motor Gücü: 4 x 1768HP,

Kanat Açıklığı: 28.55m,

Uzunluk: 26.11m,

Yükseklik: 8.15m,

Boş Ağırlık: 18.597kg,

Azami Kalkış Ağırlığı: 29.257kg,

Seyir Hızı: 522km/h,

Uçuş Tavanı :7620m,

Yolcu Kapasitesi: 71

Silah Donanımı: Yok

DOUGLAS C-47A / B, DC-3 "DAKOTA"

Douglas DC serisinin (Douglas Cargo) C-47 ve onun sivil versiyonu DC-3’ün;1936 yılında üretimine başlandı. 1945 yılında Devlet Hava Yolları’nın filosuna bu uçakları sokması ile 1946 yılında Türk Hava Kuvvetleri 18 adet C-47A siparişi verdi. Bu uçaklar 1948’de Silahlı Kuvvetleri’mize katıldı. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde toplam 110 adet C-47A/B ve DC-3 görev yapmıştır. 1993 yılından itibaren 1998 yılına kadar envanterden çıkarılmışlardır. 

Mürettebat: 5,

Motorlar: 2 x Pratt & Whitney R-1830-90/92 radial,

Motor Gücü: 2 x 1200 HP,

Kanat Açıklığı: 28.90m,

Uzunluk: 19.61m,

Yükseklik: 4.19m,

Boş Ağırlık: 8045 kg,

Azami Ağırlık: 14012kg,

Havada Kalış Süresi: 8 saat/hrs,

Uçuş Tavanı: 6080m,

Yükü: 2700 kg veya 27 yolcu
Silah Donanımı: Yok 

REPUBLİC F-84F

Amerikan, Republic Aviation üretimi taktik nükleer bomba taşıma kapasitesine sahip bir uçak olarak tasarlanmış ve 1950 yılı sonunda üretimine başlanmıştır. ilk uçuşunu 22 Kasım 1952’de yapan F-84F 1959 yılından itibaren Türk Hava Kuvvetleri Filosuna girmiş ve 145 adedi filomuzda uçmuştur.

Mürettebat: 1, 

Motor: 1 x Wright J65-W-3,

Thrust/İtiş Gücü: 32.3kN

Kanat açıklığı: 10,24m,

Uzunluk: 13,23m,

Yükseklik: 4.39m

Boş ağırlığı: 5,200 kg

Azami kalkış ağırlığı: 12,701 kg,

Azami hızı: 1,119 km/h

Azami menzili: 1,304 km. (iki adet “drop-tank”la)

Uçuş Tavanı:  14.000 m

Silah donanımı:  6× 12.7 mm  Browning M3 makinalı tüfek, 2,727 kg  roket, bomba ve 7 adet nükleer bomba

CESSNA T-37B

Amerikan Cessna üretimidir, jet temel eğitim uçağıdır. Günümüzde halen uçan T-37 uçağından Türk Hava Kuvvetleri Filosunda 1963 yılından itibaren toplam 75 adet görev yapmıştır.

Mürettebat: 2, 

Motor: 2 x Westinghouse J69-T-25 turbojet,

Thrust/İtiş Gücü: 4,520kg,

Afterburner ile Gücü: 1,025 lbf (4.56 kN),

Kanat açıklığı: 10.32m,

Uzunluk: 8.92 m,

Yükseklik: 2.79 m,

Boş ağırlığı: 1840kg,

Azami kalkış ağırlığı: 2980kg,

Azami hızı: 685 km/h,

Azami menzili: 1500km,

Uçuş Tavanı:  7.620  m,

LOCKHEED F-104 STARFİGHTER

Amerikan Lockheed firması tarafından tasarlanan bir bombardıman uçağıdır. Türk Hava Kuvvetleri'nde 25 Mart 1963 tarihinde hizmete başlayarak, 1993 yılına kadar toplam 201 F-104 Starfighter görev yaptı.

Mürettebat: 2, 

Motor: 1  x General Electric J79-GE-11A turbojet

Thrust/İtiş Gücü: 4,520kg

Afterburner ile Gücü: 7,051kg

Kanat açıklığı: 6,61m,

Uzunluk: 16.62 m

Yükseklik: 4.10 m

Boş ağırlığı: 6,326 kg

Azami kalkış ağırlığı: 13,125kg,

Azami hızı: 1,890 km/h

Azami menzili: 2,630 km. (dört adet “drop-tank”la)

Uçuş Tavanı:  15.200 m

Silah donanımı:  1 x  20-mm M61A1 top/cannon, 4 x  AIM-9B Sidewinder AA füze/missiles, azami 1808 kg harici bombalar, roketler, napalm, yakıt tankları (gövde altı ve kanat altı ve kanat uçundaki toplam 5 adet pilonda)

F-100C/D/F “Super Sabre”

North American firması tarafından geliştirilen ve üretilen F-100C/D/F “Super Sabre” uçağından 1958-1972 arası Türk Hava Kuvvetleri filosunda 163 adet uçmuştur. Bu uçaklarda Pratt & Whitney tarafından F-86’lar için üretilen J47 jet motorlarının geliştirilmiş modeli olan J57’ler kullanılmıştır. “Afterburner”lı olan bu motorlar 10.000lb üzerinde itiş gücü üreten ilk  jetdir.

Mürettebat: 1, 

Motor: 1 x Pratt & Whitney J57-P21 (A/B),

Thrust/İtiş Gücü: 10,200 lbf (45 kN)

Afterburner ile Gücü: 16,000 lbf (71 kN)

Kanat açıklığı: 11.78 m,

Uzunluk: 14.32 m

Yükseklik: 4.71 m

Boş ağırlığı: 9,500 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 13,085  kg,

Azami hızı: 1,390 km/h

Azami menzili: 3210 km.

Uçuş Tavanı:  15.000 m

Silah donanımı:  4× 20 mm (0.787 in) M39 top ,4× AIM-9 Sidewinder veya GAM-83 Bullpup füze.

RF-84F “Thunderflash”

Amerikan Republic firması tarafından tasarlanan ve üretilen RF-84F, F-84F “Thunderstreak”in foto-keşif uçağıdır. İlk uçuşunu 1955 Haziran’ında yapan uçak; 1957 yılında Türk Hava Kuvvetleri filosuna katılmış ve 1976 yılına kadar  toplam 46 uçak filomuzda uçmuştur.

Mürettebat: 1, 

Motor: 1 x  Wright J65-W-7 turbojet

Thrust/İtiş Gücü: 7800 lb (34.60kN

Kanat açıklığı: 10.21 m,

Uzunluk: 14.49 m

Yükseklik: 4.56 m

Boş ağırlığı: 6345 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 11.476 kg,

Azami hızı: 1002 km/h

Azami menzili: 3200 km.

Uçuş Tavanı:  14.000 m

Silah donanımı:  4 x 0.50 inch MG.

BEECHCRAFT T-34A "MENTOR"

Amerikan Beechcraft Aircraft Company tarafından üretilmiş tek motor ve iki kişilik eğitim uçağıdır. 1953 ve 1959 yılları arasında inşa edilen uçaktan, 1956 yılında Türk Hava Kuvvetlerine iki parti halinde 24 uçak hibe olarak gelmiş, Hava Harp Okulu'na Tahsis edilmiş ve 1993 yılına kadar görev yapmıştır.

Mürettebat: 2, 

Motor: 1 x 0-470-13A Continental pistonlu motor

Gücü: 189 HP

Kanat açıklığı: 9.97 m,

Uzunluk: 7.87 m

Yükseklik: 2.92 m

Azami kalkış ağırlığı: 1537kg,

Azami hızı: 437 km/h

Azami menzili: 1200 km.

Uçuş Tavanı:  6.120  m

MKEK Model-4 “Uğur”

Türk Hava Kuvvetlerinin eğitim uçağı ihtiyacını karşılamak ve yerli uçak sanayini teşvik etmek amacıyla, MAKİNE ve KİMYA ENDÜSTRİSİ KURUMU’na sipariş edilerek, Etimesgut fabrikasında, 1955-57 arasında toplam 57 adet “Uğur” üretilmiş ve 1962 yılına kadar eğitim  kıt'alarında görevde kalmıştır.

Mürettebat: 2, 

Motor: 1 x Gipsy Major pistonlu motor

Gücü: 145 HP

Kanat açıklığı: 9.50 m,

Uzunluk: 7.50 m

Yükseklik: 2.16 m

Azami kalkış ağırlığı: 923 kg,

Azami hızı: 216 km/h

Azami menzili: 512 km.

Uçuş Tavanı:  4.575  m

F-86E

Amerikan “North American Aviation” Yapımı F-86'lar, 1956-1968 yılları arası  toplam 107 adet olarak Türk Hava Kuvvetleri filosunda uçtu.

Mürettebat: 1,  

Motor: 1 x J-47-GE -13 turbojet

Thrust/İtiş Gücü: 2350 kg (23.08 kN)

Kanat açıklığı: 11.28 m,

Uzunluk: 11.43 m

Yükseklik: 4.25 m

Boş ağırlığı: 5100 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 7512 kg,

Azami hızı: 1072 km/h

Azami menzili: 2150 km.

Uçuş Tavanı:  11.170  m

Silah donanımı:  6 x 12.70mm Makinalı Tüfek ve  24 x 2 ¾ "roket.

LOCKHEED T-33A/RT-33

Türk Hava Kuvvetlerinin  jetleştiği dönemde bu daldaki eğitim ihtiyacını gideren eğitim uçaklarıdır, 27 Aralık  1951 tarihinde filoya girmeye  başlamış, 1993 yılına kadar toplam 110 adet T-33 Türk Hava Kuvvetlerinde uçmuştur. 

Mürettebat: 1,  

Motor: 1 x Allison J-35-A35

Thrust/İtiş Gücü: 4600 lb(24.60kN)

Kanat açıklığı: 11.87 m,

Uzunluk: 11.49 m

Yükseklik: 3.21 m

Boş ağırlığı: 5100 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 8312 kg,

Azami hızı: 965 km/h

Azami menzili: 2050 km.

Uçuş Tavanı:  14.700 m

Silah donanımı:  2 × 12.7 mm Browning M3 Makinalı Tüfek ve  907kg bomba veya  2 x roket.

F-84G "THUNDERJET"

Amerikan Republic firması tarafından tasarlanan ve üretilen F-84G Türk Hava Kuvvetlerinin ilk jetidir. Amerika’da seri imalatına 1947 yılında başlanan F-84G "Thunderjet" uçağından 1952-1953 yıllarında Türk Hava Kuvvetleri envanterine  479 adet girmiş ve av-bombardıman uçağı olarak Hava Kuvvetlerimizin temelini oluşturmuştur. 

Mürettebat: 1, 

Motor: 1 x Allison J35-A-29

Thrust/İtiş Gücü:21,9Kn

Kanat açıklığı: 11.40 m,

Uzunluk: 11.70 m

Yükseklik: 3.80 m

Boş ağırlığı: 5033 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 8456 kg,

Azami hızı: 970 km/h

Azami menzili: 1680 km.

Uçuş Tavanı:  12.350 m

Silah donanımı:  6 x 12.7mm Makinalı Tüfek ve  900kg bomba veya  6 x roket.

T-6 “TEXAN”

T-6 “Texan” havacılık tarihinde en çok kullanılan ileri eğitim  uçaklarından biridir. 1938-1945 yılları arasında Kanada’da üretilmişlerdir. Askeri Yardım Programı kapsamında 1948-1958 arasında ülkemize   toplam 196 adet T-6 gelmiştir. T-6’lar 1948-51 arası Hava Okulu ve Av Eğitim Okulu’nda kullanılmıştır. 1951 yılında yeni kurulan Hava Harp Okulu’na transfer edilmişlerdir. 1956 yılında bu uçaklar  İzmir Gaziemir’deki Uçuş Okulu’na verilmişlerdir. 1974 yılında yerlerini yeni nesil eğitim uçaklarına bırakarak envanter dışı kalmışlardır.

Mürettebat: 2, 

Motor: 1 x Pratt & Whitney R-1340 radyal motor,

Gücü: 558 HP,

Kanat açıklığı: 12.81 m,

Uzunluk: 8.99 m

Yükseklik: 3.58 m

Boş ağırlığı: 1.886 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 2.548 kg,

Azami hızı: 330 km/h

Azami menzili: 730 km.

Uçuş Tavanı:  6.550  m

P-47 THUNDERBOLT

P-47D “Thunderbolt”; Amerika’da üretilmiştir,ilk uçuşunu 6 Mayıs 1941’de yapmış, 2.Dünya Savaşı sonrası 1948 yılında ABD askeri yardımı dahilinde toplam 180 adet ülkemize gelmiş ve 1952 yılına kadar görev yapmıştır.

Mürettebat: 1, 

Motor: 1 x Pratt & Whitney R-2800-59W Double Wasp

Gücü: 2570 HP,

Kanat açıklığı: 12.43 m,

Uzunluk: 11.02 m

Yükseklik: 2.90  m

Boş ağırlığı: 4.513 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 7.938 kg,

Azami hızı: 697 km/h

Azami menzili: 3.058 km.

Uçuş Tavanı:  12.495 m

Silah donanımı:  8 x 12.7mm Makinalı Tüfek ve 1134 kg. bomba

BEECHCRAFT AT11 KANSAN

ABD'de  1939 yılında  imalatına başlanan eğitim ve irtibat uçağıdır.  1948 yılına Türk Hava Kuvvetleri envanterine dahil olmuştur. Amerikan Askeri Yardımı olarak, 128 adet AT11, 15 Mayıs 1948 tarihinde uçak  gemisiyle Türkiye'ye getirilmiş ve bu uçaklar 1983 yılına kadar Türk Hava Kuvvetlerinde eğitim ve irtibat uçağı olarak kullanılmıştır.

Mürettebat: 4, (2 Pilot, 1 Navigatör, 1 Radar Operatörü)

Yolcu: 10 kişi

Motor: 2 x Pratt & Whitney R-985-AN-1 "Wasp Junior"   pistonlu radyal motor, 

Gücü: 900  HP,

Kanat açıklığı: 14.49  m,

Uzunluk: 10.59 m

Yükseklik: 2.97 m

Boş ağırlığı: 6.490  kg,

Azami kalkış ağırlığı: 2,017 kg,

Azami hızı: 346 km/h

Azami menzili: 2000 km.

Uçuş Tavanı:  6.000  m

DE HAVILLAND “MOSQUITO” Mk.III ve Mk.IV

1947 Yılında Türk Hava Kuvvetlerini modernleştirme kapsamında ingiliz Fairey Aviation'dan; 10 adet DE HAVILLAND “MOSQUITO” Mk.III ve 132 adet DE HAVILLAND “MOSQUITO” Mk.IV alınmış ve bu uçaklar 1953 yılına kadar Türk Hava Kuvvetlerinin ana uçakları olmuştur

Mk.III

Mürettebat: 4, (2 Pilot, 1 Navigatör, 1 Radar Operatörü)
Motor: 2 × Rolls-Royce Merlin 21/21 veya 23/23 (sağ / sol) sıvı soğutmalı V12 motor,
Gücü: 1,480 HP,
Kanat açıklığı: 16. 52 m,
Uzunluk: 13.57 m
Yükseklik: 5.30 m
Boş ağırlığı: 6.058 kg,
Azami kalkış ağırlığı: 8.549 kg,
Azami hızı: 610 km/h
Azami menzili: 1500 km.
Uçuş Tavanı: 8.839 m
Silah donanımı: 4 × 20 mm Hispano Mk II Cannon (gövdede ) ve 4 × 7.7 mm Browning Makinalı Tüfek (burunda)

Mk.IV

Mürettebat: 4, (2 Pilot, 1 Navigatör, 1 Radar Operatörü)
Motor: 2 × Rolls-Royce Merlin 76/77 (sağ / sol) sıvı soğutmalı V12 motor,
Gücü: 1.710 HP,
Kanat açıklığı: 16. 52 m,
Uzunluk: 13.57 m
Yükseklik: 5.30 m
Boş ağırlığı: 6.490 kg,
Azami kalkış ağırlığı: 8.210 kg,
Azami hızı: 668 km/h
Azami menzili: 2400 km.
Uçuş Tavanı: 11.000 m
Silah donanımı: 4 × 20 mm Hispano Mk II Cannon (gövdede ) ile 4 × 7.7 mm Browning Makinalı Tüfek (burunda) ve 1800 kg. bomba

OXFORD MK-2

Oxford Mk-1 ler sayısal olarak yetersiz kalınca yine Airspeed tarafından üretilen Oxford Mk-2 ler den  30 adet satın alınarak,  20’si eğitim, 10’u ise ambulans uçağı ve VIP nakliye uçağı olarak kullanılmıştır. Bu uçaklar 1952 yılına kadar hizmette kalmıştır.

Mürettebat: 3, (2 Pilot, 1 Navigatör)

Yolcu: 6,

Motor: 2 × Armstrong Siddeley Cheetah X radyal motor

Gücü: 350 HP,

Kanat açıklığı: 16.25 m,

Uzunluk: 10.50 m

Yükseklik: 3.40  m

Boş ağırlığı: 2429 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 3450 kg,

Azami hızı: 309 km/h

Azami menzili: 1500 km.

Uçuş Tavanı:  7180 m

Silah donanımı:  1 X 7.62mm Makinalı Tüfek  ve 6 ×  5 kg bomba.

OXFORD MK-1

İngiliz firması  Airspeed tarafından 1936 yılında  üretilmiş bir eğitim uçağıdır. Türk Hava Kuvvetleri için 1941 yılında 50 adet alınmış, 1950 sonlarına kadar hizmet vermiştir.

Mürettebat: 2,

Yolcu: 6,

Motor: 2 x Armstrong-Siddeley “Cheetah”,

Gücü: 375 HP,

Kanat açıklığı: 16.25 m,

Uzunluk: 10.50 m

Yükseklik: 3.30  m

Boş ağırlığı: 2429 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 3450 kg,

Azami hızı: 291 km/h

Azami menzili: 1200 km.

Uçuş Tavanı:  7080 m

Silah donanımı:  1 X 7.62mm Makinalı Tüfek  

KITTY HAWK 1

1941 Mayıs ayında İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetlerince Amerika Birleşik Devletlerinden alınan uçaklar beğenilmeyince İngilizler tarafından Kanada ve Türkiye’ye kiralandılar. 1943 yılında Ülkemize gelen 14 adet Kittyhawk-1; 1948 yılı sonuna kadar eğitim uçağı olarak kullanıldı.

Mürettebat: 1,

Motor: 1 x Allison V-1710-39

Gücü: 1150 HP,

Kanat açıklığı: 12.20  m,

Uzunluk: 9.65 m

Yükseklik: 3.76  m

Boş ağırlığı: 1800 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 2560 kg,

Azami hızı: 586 km/h

Azami menzili: 1400 km.

Silah donanımı:  6 x 12.70mm Makinalı Tüfek ve , 1 x 250 kg bomba.

MORANE SAULNIER MS.406C1

14 Kasım 1939’da  Fransa’dan; önce 30 daha sonra 10 uçaklık iki partide  40 uçak alınarak  o tarihlerde Kütahya’da bulunan ve 1942 yılında Merzifon’a intikal eden   4. Hava Alayı  emrine verilmiştir.  1943 yılında   Eskişehir’deki Hava Okulu emrine verilen uçaklar,  1945 ortalarında da envanter dışına çıkarılmışlardır.

Mürettebat: 1,

Motor: 1 x Hispano-Suiza 12Y31

Gücü: 860 HP,

Kanat açıklığı: 10.60  m,

Uzunluk: 8.15 m

Yükseklik: 2.84  m

Boş ağırlığı: 1776 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 2240 kg,

Azami hızı: 500 km/h

Azami menzili: 800 km.

Silah donanımı:  1x20mm ve 4x7.9mm Makinalı Tüfek  

CONSOLIDATED FLEET MODEL 7

17 Temmuz 1933 tarihinde Ankara'da düzenlenen hava gösterisi için getirilen model beğenilerek, hava akrobasisinde kullanılmak ve akrobasi pilotu yetiştirmek üzere 12 adet satın alındı. Eskişehir'de ve Gaziemirde Hava okulu envanterine verilen uçaklar, 1943 yılından itibaren birlikler arası irtibat uçağı olarak kullanılarak, 1945 yılında envanterden çıkarıldılar.

Mürettebat: 2,

Motor: 1 x Kinner B-5 pistonlu yıldız motor,

Gücü: 125 HP,

Kanat açıklığı: 8.53 m,

Uzunluk: 6.50 m

Yükseklik: 2.30  m

Boş ağırlığı: 509 kg,

Azami kalkış ağırlığı:  870 kg,

Azami hızı: 200 km/h

Azami menzili: 600 km.

ROHRBACH RODRA RO3A (Deniz Uçağı)

1924 ve 1925  yıllarında  İzmir ve İstanbul illerinde düzenlenen bir kampanya sonucu halkın  parası ile, Alman Rohrbach firmasından iki adet sipariş edilen uçaklar, 1926 yılında ülkemize geldi,  1934 yılına kadar 10 yıl ordumuza hizmet etti.

Mürettebat: 4,

Motor: 2 x BMV,

Gücü: 550 HP,

Kanat açıklığı: 27.55 m,

Uzunluk: 17.20 m

Yükseklik: 6  m

Boş ağırlığı: 1110 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 1870 kg,

Azami hızı: 185 km/h

Azami menzili: 500 km.

Silah donanımı:  4 x 7.9mm Makinalı Tüfek ve  1000kg bomba

CAUDRON G.3

9 Eylül 1922 günü, İzmir'in Kurtuluşundan sonra, Yunan Kuvvetleri kaçarken Alsancak Garı’ndaki vagonlar içinde çok sayıda uçak parçaları ve de monte uçaklar bıraktılar. Bunların içinde Caudron G.3 parçaları da vardı. Bu parçalardan 3 adet Caudron G.3 üretildi  ve bunlar savaştan sonra uzun yıllar eğitim uçağı olarak  kullanıldılar.

Mürettebat: 2,

Motor: 1 x Gnome,

Gücü: 80 HP,

Kanat açıklığı: 13.44 m,

Uzunluk: 6.40 m

Yükseklik: 2.59 m

Boş ağırlığı: 420 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 710 kg,

Azami hızı: 108 km/h

Azami menzili: 150 km.

ALBATROS C-15

1917 Yılında üretimine başlanan bu uçakları 1918 yılında  Alman Silahlı Kuvvetleri uçurmaya başlamış, 1922 yılında ise Türkiye’de hizmete girmiştir. Saffet Arıkan ve Nuri Conker Beyler halkın bağışlarıyla savaş uçağı alabilmek için Almanya’ya gitmiş ve Almanya’daki Türklerinde  katkısıyla  21 adet kullanılmış Albatros C-15 almış, karayoluyla Rusya’ya; oradan da deniz yoluyla Samsun’a getirmişlerdir. Batı cephesi komutanlığı emrine verilen bu uçaklar, Büyük Taarruz’da görev almış, 1923 yılında ise görev dışı bırakılmışlardır.

Mürettebat: 2,

Motor: 1 x Mercedes D.IVa,

Gücü: 160 HP,

Kanat açıklığı: 14.34 m,

Uzunluk: 8.84 m

Yükseklik: 3.24 m

Boş ağırlığı: 1075 kg,

Azami kalkış ağırlığı: 1520 kg,

Azami hızı: 175 km/h

Azami menzili: 300 km.